0.2 Lớp và đối tượng  (Page 16/22)

Ví dụ 3.14: C.trình sau sử dụng một bộ khởi tạo thành viên để khởi tạo một hằng của kiểu dữ liệu có sẵn.

2: #include<iostream.h>

3: class IncrementClass

4: {

5: public:

6: IncrementClass (int C = 0, int I = 1);

7: void AddIncrement()

8: {

9: Count += Increment;

10: }

11: void Print() const;

12: private:

13: int Count;

14: const int Increment; //Thành viên dữ liệu const

15: };

16:

17: //Constructor của lớp IncrementClass

18: //Bộ khởi tạo với thành viên const

19: IncrementClass::IncrementClass (int C, int I) : Increment(I)

20: {

21: Count = C;

22: }

23:

24: //In dữ liệu

25: void IncrementClass::Print() const

26: {

27: cout<<"Count = "<<Count

28: #   #  <<", Increment = "<<Increment<<endl;

30: }

31:

32: int main()

33: {

34: IncrementClass Value(10, 5);

35:

36: cout<<"Before incrementing: ";

37: Value.Print();

38: for (int J = 1; J<= 3; J++)

40: {

41: Value.AddIncrement();

42: cout<<"After increment "<<J<<": ";

43: Value.Print();

44: }

45: return 0;

46: }

Chương trình này sử dụng cú pháp bộ khởi tạo thành viên để khởi tạo thành viên dữ liệu const Increment của lớp IncrementClass ở dòng 19.

Chúng ta chạy ví dụ 3.14 , kết quả ở hình 3.14

Hình 3.14: Kết quả của ví dụ 3.14

Ký hiệu : Increment(I) (ở dòng 19 của ví dụ 3.14) sinh ra Increment được khởi động với giá trị là I. Nếu nhiều bộ khởi tạo thành viên được cần, đơn giản bao gồm chúng trong danh sách phân cách dấu phẩy sau dấu hai chấm. Tất cả các thành viên dữ liệu có thể được khởi tạo sử dụng cú pháp bộ khởi tạo thành viên.

Nếu trong ví dụ 3.14 chúng ta cố gắng khởi tạo Increment với một lệnh gán hơn là với một bộ khởi tạo thành viên như sau:

IncrementClass::IncrementClass (int C, int I)

{Count = C;

Increment = I;

}

Khi đó trình biên dịch (Borland C++) sẽ có thông báo lỗi như sau:

Hình 3.15: Thông báo lỗi khi cố gắng khởi tạo một thành viên dữ liệu const bằng phép gán

Lớp như là các thành viên của các lớp khác

Một lớp có thể có các đối tượng của các lớp khác như các thành viên. Khi một đối tượng đi vào phạm vi, constructor của nó được gọi một cách tự động, vì thế chúng ta cần mô tả các tham số được truyền như thế nào tới các constructor của đối tượng thành viên. Các đối tượng thành viên được xây dựng theo thứ tự mà trong đó chúng được khai báo (không theo thứ tự mà chúng được liệt kê trong danh sách bộ khởi tạo thành viên của constructor) và trước các đối tượng của lớp chứa đựng chúng được xây dựng.

Ví dụ 3.15: Chương trình sau minh họa các đối tượng như các thành viên của các đối tượng khác.

1: #include<iostream.h>

2: #include<string.h>

3:

4: class Date

5: {

6: public:

7: Date(int = 1, int = 1, int = 1900); //Constructor mặc định

8: void Print() const; //In ngày theo dạng Month/Day/Year

9: private:

10: int Month; //1-12

11: int Day; //1-31

12: int Year; //Năm bất kỳ

13://Hàm tiện ích để kiểm tra Day tương thích đối với Month và Year

14: int CheckDay(int);

15: };

16:

17: class Employee

18: {

19: public:

20: Employee(char *, char *, int, int, int, int, int, int);

21: void Print() const;

22: private:

23: char LastName[25];

24: char FirstName[25];

25: Date BirthDate;

26: Date HireDate;

27: };