0.11 Nhà máy của trạm bơm - phần 1  (Page 4/14)

1. Ống hút của nhà máy bơm khối tảng

Ống hút trong nhà máy bơm khối tảng là bộ phận hướng dòng nước vào máy bơm một cách đều đặn giảm tổn thất cột nước. Người ta đổ bê tông ống hút trong khối bê tông móng nhà máy theo hình dạng thuận dòng bằng cách thay đổi dần tốc độ chảy trong ống hút. Thông qua những kết quả thí nghiệm để xác định kích thước và đưa ra ba dạng: ống hút loại buồng, hai dạng ống hút loại khuỷu cong. Kích thước ống hút do nhà máy chế tạo bơm cung cấp hoặc nếu chưa có ta có thể tham khảo sơ bộ theo Hình 11 - 6 trang sau. Để giảm tổn thất dòng chảy qua ống hút ta tăng kích thước của nó nhưng lại tăng kích thước khối móng nhà máy, làm tăng giá thành xây dựng và phí quản lý. Do vậy cần phải thiết kế hình dạng và kích thước ống hút hợp lý và dùng vữa xi măng số hiệu cao trát bề mặt hay lát thép mặt trong ống hút để giảm sức kháng thủy lực tăng hiệu suất ống hút, đồng thời giảm khối lượng công trình.

Theo tài liệu thí nghiệm ống hút do Liên Xô cũ cung cấp, ta có ba loại sau:

- Loại ống hút kiểu buồng ( hay loại ống hút thẳng hình chữ nhật ) hình 11 - 6,a, loại này có cấu tạo đơn giản, dùng cho máy bơm hướng trục trục đứng có lưu lượng không lớn và đường kính BXCT nhỏ hơn 87 cm. Hệ số sức cản của đường ống với buồng là  = 0,6.

- Loại ống hút khuỷu cong có chiều cao lớn chiều rộng nhỏ ( Hình 11 - 6, ). Loại này dùng cho máy bơm li tâm và hướng trục có lưu lượng tương đối lớn. Do dạng cong nên tổn thất cột nước nhỏ hơn loại buồng. Vì cột nước do máy bơm tạo ra không cao mà lưu lượng lại lớn, hệ số sức cản giảm nhỏ ( = 0,5 ) do đó loại này tiết kiệm đáng kể về năng lượng bơm và làm tăng hiệu suất của trạm .

- Loại ống hút khuỷu cong có chiều cao nhỏ nhưng chiều rộng tăng ( H 11 - 6,b)

Loại này dùng khi cao trình đặt máy bơm đặt thấp hơn đáy buồng nhận nước.

a - ống hút kiểu buồng ;  - ống hút khuỷu cong cao; b- ống hút khuỷu cong thấp.

2. Phần cửa lấy nước của nhà máy bơm khối tảng.

Phần cửa lấy nước của nhà máy bơm khối tảng ( và ở một số nhà máy loại buồng ) được xây liền với nhà máy nhằm đảm bào lấy đủ nước, ngăn chặn vật nổi và cá vào máy bơm, có khả năng ngắt dòng nước để tiến hành sữa chữa, giảm tổn thất cột nước và phân bố vận tốc đều đặn ở cửa vào ống hút.

Kết cấu phần cửa lấy nước của nhà máy loại khối tảng và loại buồng phụ thuộc vào lưu lượng của máy bơm chính và điều kiện lấy nước ( biên độ mực nước, mức độ đọng rác của nguồn nước ... ): Khi độ sâu nước trong kênh  2,5 m nên dùng cửa lấy nước đơn giản gồm lưới chắn rác đặt nghiêng dọn rác bằng tay, dùng máy đóng mở van sữa chữa bằng máy nâng vít ( xem Hình 11 - 7,a ). Khi trạm bơm có lưu lượng  4 m3/s, lấy nước từ nguồn nước tương đối sạch có thể dùng cửa lấy nước hai rãnh kết hợp cho cửa van và lưới chắn rác và dọn rác bằng cào cơ khí đặt trên cầu trục chữ môn ( Hình 11 - 7, ). Khi trạm bơm có lưu lượng lớn hơn 4 m3/s dùng cửa lấy nước với hai rãnh van riêng cho cửa van và cho lưới chắn rác ( Hình 11 - 7,b ) hoặc lưới nghiêng không rãnh làm sạch bằng máy dọn rác tự di động ( Hình 11 - 7, $i$ , ).Ưu điểm của hai loại sau là :